Zorunlu doğu
İsrail ve İran arasındaki tırmanma: Büyük bir savaş var mı?
Mevcut bağlantıyı kopyalayın
Anma listesine ekle
İran nükleer programı konusundaki anlaşmazlıkta Washington ve Tahran diplomatik bir çözüm umuyordu. Şimdi İsrail saldırıları, İran geri dönüyor.
Büyük İsrail'in nükleer tesislere ve İran'daki diğer yerlere saldırısının başlangıcından sonra, bölgedeki durum her zamankinden daha patlayıcı. Medya raporlarına göre, İsrail bilgilerine göre, İslam Cumhuriyeti ilk askeri tepkilerle zaten dronlarla kesildi. Durumla ilgili en önemli sorular ve cevaplar:
İsrail büyük saldırıyı nasıl kuruyor?
İsrail Cumhurbaşkanı Izchak Herzog, İran'daki büyük saldırıyı Yahudi halkına varoluşsal bir tehditle kurdu. İsrail ordusu sözcüsü Effie DeFrin, İsrail'in yakın zamanda İran'ın “nükleer becerilere yönelik kayda değer ilerleme kaydettiğine” dair işaretler belirlediğini söyledi. “İran rejimi atom bombasına doğru koştu.” Dedi. İran bunu her zaman reddetmişti.
DeFrin, Tahran'ın gizli bir program yaptığını gösteren zeka bilgilerini göstermeye devam etti. Bu programın bir parçası olarak, İranlı nükleer bilim adamları bunu ilerletmek için testler yaparlardı. “İran rejiminin yakın gelecekte atom bombası oluşturduktan sonra çabaladığına dair açık bir kanıt.
Bu noktada, İran “direnç ekseninin” zayıflaması da on yıldan fazla bir süredir tartışılan saldırının kararına kesinlikle katkıda bulundu. 20 aydan fazla Gazze Savaşı'ndan sonra, İslamcı Hamas, Lübnan Hizbullah gibi önemli ölçüde azalıyor. Devrilmeden bu yana Suriye artık İran'ın Hizbullah'a silah teslimatları için bir koridor olarak hizmet etmedi. Geçen yıl bir İsrail saldırısından sonra, İran'ın hava savunması da hasar görüyor.
Viyana'daki Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Vali Konseyi'nin (IAEA) kararı da İsrail'de kaydedildi. Bu, İran'ın IAEA ile işbirliği yapma yasal yükümlülüklerini yerine getirmediğini resmen buldu. Bu İsrail'de Tahran için “sarı kart” olarak yorumlandı. İsrail'in askeri şefi, İran'daki büyük saldırıya “tövbe etmeden bir noktada” olduğunu söyledi. Artık bekleyemezdin.
İsrail'in saldırısı ne kadar etkili?
Uzmanlara göre, İran yıllarca nükleer tesislerini askeri saldırı tehlikesine karşı korumak için çalıştı, bu da tam yıkımı yok etmeyi zorlaştırdı. ABD televizyon istasyonu CNN'deki askeri analist Cedric Leighton, “Kullanılan (İranlılar) aslında çok özel, sertleştirilmiş bir beton” dedi.
İsrail bombalarının bu tür betona nüfuz edip edemeyeceği belirsiz. “İsrailliler birbiri ardına bir saldırı dalgası başlatmak zorunda kalacaklardı.” Dedi. Uzmanlara göre, derin yeraltı da var. ABD haber sayfası “Axios” ı bildiren, İsrail Hava Kuvvetleri'nin sığınak kesicileri ABD müttefikinden taşıyabilen B-2 ve B-52 bombardıman uçakları yok. Bu tür ağır bombalar muhtemelen İran'daki yeraltı uranyum zenginleştirme tesisini karşılamak için gerekli olacaktır.
İsrail İran'a nasıl bu kadar güçlü bir darbe koyabilirdi?
İsrail medyası raporlarına göre, saldırıya yurtdışındaki Mossad tarafından bir operasyon eşlik etti. Saldırıda – özellikle önemli İranlı komutanları öldürürken – İsrail İran'ın iç kısmında bildirdi. Nükleer tesislere karşı büyük ölçekli darbe ve İran'ın askeri liderliği yıllarca hazırlanmıştı ve ülkenin güvenlik güçlerinde bir kaynak göstererek birkaç İsrail medyası yazdı.
Bu amaçla, Mossad'ın yurtdışındaki birimleri, saldırılara koşuda roket siloları ve hava savunma pozisyonları yakınındaki silahlar, araçlar ve drone üsleri yerleştirecekti. Bu silah sistemleri, hava saldırılarının başlangıcında uzaktan kumanda ile hedeflerine yönelikti.
İran nükleer programının mevcut durumu nedir?
İran yıllardır uranyum zenginleştirmesi için iki bitki ve liman şehri Buschehr'de bir nükleer santral ile nükleer bir program sürdürüyor. Ülke ayrıca başkent Tahran yakınlarında bir araştırma reaktörü ve ülkenin merkezindeki Metropolis Isfahan'daki diğer tesisler işletiyor. Batı'daki Arak'ta İran da ağır bir su reaktörü işletiyor.
Batı, silah için çabalama durumunu suçluyor. Tahran bunu reddetti. IAEA tarafından yapılan bir rapora göre, Tahran'ın zaten yüzde 60 saflık derecesine sahip yaklaşık 409 kilogram uranyum var. Nükleer silahlar için yüzde 90'lık iyi bir saflık gereklidir. Uzmanlar, bunun sivil amaçlar için gerekli olmadığını defalarca eleştirmişlerdi.
İran ve ABD arasındaki nükleer müzakerelere ne olacak?
Washington ve Tahran neredeyse iki aydır İran nükleer programını müzakere ediyorlar. Son olarak, görüşmeler durdu – Haberin Detayları görüşte önemli farklılıklardır. Amerika Birleşik Devletleri, Tahran'ın kırmızı bir çizgi olarak gördüğü uranyum zenginleştirmesinin tam bir durmasını istiyor.
Aslında Pazar günü Umman Körfezi Eyaleti ile altıncı bir görüşme planlandı. Gözlemcilere göre, son askeri tırmanıştan sonraki bir toplantı son derece olası değildir. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, İran'daki tüm nükleer tesislerin yok edilmesine yol açarsa kabul edilebilir bir anlaşma ilan etmişti. ABD Başkanı Donald Trump, müzakereler devam ettiği sürece İran'daki bir saldırıya karşı konuşmuştu.
IAEA patronu Rafael Grossi de bu hafta İsrail'i İran nükleer tesislerine saldırı konusunda uyardı. Bunlar son derece iyi korunuyor ve “onlara zarar vermek için çok yıkıcı bir güç gerektirecek” dedi. Böyle bir saldırının geri tepebileceğini açıkça belirtti. Ona göre, bir saldırının “çok net bir şekilde diyelim ki, İran'ın nükleer bir silah veya nükleer silah engelleme sözleşmesinden çaba gösterme kararlılığını pekiştireceğini” bir araya getirebilir. Üstteki BM atom muhafızı, İranlıların ona bunu söylediği için bunu söyledi.
Orta Doğu'da yüzey ateşi tehdidi var mı?
Dışişleri Bakanı Abbas Araghtschi'ye göre İran, İsrail saldırısını bir savaş beyanı olarak değerlendiriyor. Ülke İsrail'i keskin bir tepki ile tehdit etti.
İran yönetiminin bölgedeki ABD üslerine karşı misilleme emri verebileceğinden korkuyor. İsrail'in en önemli müttefiki olarak ABD, güvenlik nedeniyle bu hafta Irak'taki elçilik personelini azaltmıştı. ABD ordusunun Basra Körfezi'ndeki destek noktaları İran'dan çok uzak değil.
İran Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in eylemlerinin ABD'den koordinasyon ve onay almadan yapılamayacağını söyledi. Bu nedenle, İsrail'in ana destekçisi olarak ABD hükümeti sonuçlardan ortaklaşa sorumludur. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Tahran'daki liderliği uyardı: “Açık olalım: İran ABD kurumlarına veya ABD personeline saldırmamalı.”
Komşu Irak ülkesinde İran'ın müttefikler de dahil olmak üzere müttefikler de dahil olmak üzere büyük bir etkisi var. Bölgesel iktidarda İsrail'in bölgesine ulaşabilecek roketler de var. İsrail ayrıca Huthi milisleri Yemen'deki Tahran'ın müttefiklerinin İsrail'e yönelik saldırılarını güçlendirmesini sağlamaya hazırlanıyor.
Lübnan'daki Proiran Hisbullah milislerinden İsrail'in “bölgesel ve uluslararası güvenliği büyük ölçüde, muhtemelen felaket sonuçlarıyla” tehlikeye attığı söylendi. Milisler ayrıca ABD'yi tırmanmaya karışmakla suçladı. “ABD'nin doğrudan onayı, koordinasyonu ve desteği” olmadan saldırının asla gerçekleşemeyeceğini söyledi.
İran ne kadar güçlü kalıyor?
Büyük saldırısında İsrail, ordu ve devrimci gardiyanlardan önemli generalleri ortadan kaldırdı. Hava Kuvvetleri Komutanı, son yıllarda İran roket programının mimarı gibi tugay general Amir Ali Hajisadeh, İsrail'e yapılan son saldırıları da izledi. Bu İran'ın misilleme yapma yeteneğini zayıflatmalıdır.
Bu Almanya için ne anlama geliyor?
Şansölye Friedrich Merz (CDU), sabah saat 7: 00'de güvenlik kabinesine girdi, bu da birkaç bakan ve en önemli güvenlik yetkililerinin patronları aitti. Federal hükümetin kriz ekibi daha sonra uzmanların somut önlemlere dikkat ettiği bir araya geldi. Merz, Almanya'daki İsrail ve Yahudi kurumlarının korunmasının ayrıntı vermeden güçlendirileceğini açıkladı.
Federal Dışişleri Bakanlığı İsrail için seyahat talimatlarını uyarladı. İsrail'de “her zaman drone ve roket ateşinin daha fazla saldırısı beklenmelidir” – seyahat uyarısı şimdi tüm ülke için geçerlidir. Şimdiye kadar İsrail'in kuzeyi ve Gazze Şeridi çevresindeki bölgeyi etkileyen bazı bölgeler için bir seyahat uyarısı vardı. Binlerce Alman İsrail'de kalıyor.
Almanya'nın bölgedeki diplomatik temsilleri için yeni durumun ne anlama geldiği hala belirsiz. Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, “Tabii ki güvenlik kullanacağız, ancak mesajlarda temel konsolosluk becerilerini de sürdürmeliyiz.” Dedi.
İsrail'e silah ihracatı için herhangi bir sonuç var mı?
CDU politikacısı da bunu açık bıraktı. Kahire ziyareti sırasında Federal Güvenlik Konseyi'nin bu konuda tavsiye edileceğini söyledi. “Ama kısa sürede çok fazla karar beklemiyorum.”
DPA
İsrail ve İran arasındaki tırmanma: Büyük bir savaş var mı?
Mevcut bağlantıyı kopyalayın
Anma listesine ekle
İran nükleer programı konusundaki anlaşmazlıkta Washington ve Tahran diplomatik bir çözüm umuyordu. Şimdi İsrail saldırıları, İran geri dönüyor.
Büyük İsrail'in nükleer tesislere ve İran'daki diğer yerlere saldırısının başlangıcından sonra, bölgedeki durum her zamankinden daha patlayıcı. Medya raporlarına göre, İsrail bilgilerine göre, İslam Cumhuriyeti ilk askeri tepkilerle zaten dronlarla kesildi. Durumla ilgili en önemli sorular ve cevaplar:
İsrail büyük saldırıyı nasıl kuruyor?
İsrail Cumhurbaşkanı Izchak Herzog, İran'daki büyük saldırıyı Yahudi halkına varoluşsal bir tehditle kurdu. İsrail ordusu sözcüsü Effie DeFrin, İsrail'in yakın zamanda İran'ın “nükleer becerilere yönelik kayda değer ilerleme kaydettiğine” dair işaretler belirlediğini söyledi. “İran rejimi atom bombasına doğru koştu.” Dedi. İran bunu her zaman reddetmişti.
DeFrin, Tahran'ın gizli bir program yaptığını gösteren zeka bilgilerini göstermeye devam etti. Bu programın bir parçası olarak, İranlı nükleer bilim adamları bunu ilerletmek için testler yaparlardı. “İran rejiminin yakın gelecekte atom bombası oluşturduktan sonra çabaladığına dair açık bir kanıt.
Bu noktada, İran “direnç ekseninin” zayıflaması da on yıldan fazla bir süredir tartışılan saldırının kararına kesinlikle katkıda bulundu. 20 aydan fazla Gazze Savaşı'ndan sonra, İslamcı Hamas, Lübnan Hizbullah gibi önemli ölçüde azalıyor. Devrilmeden bu yana Suriye artık İran'ın Hizbullah'a silah teslimatları için bir koridor olarak hizmet etmedi. Geçen yıl bir İsrail saldırısından sonra, İran'ın hava savunması da hasar görüyor.
Viyana'daki Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Vali Konseyi'nin (IAEA) kararı da İsrail'de kaydedildi. Bu, İran'ın IAEA ile işbirliği yapma yasal yükümlülüklerini yerine getirmediğini resmen buldu. Bu İsrail'de Tahran için “sarı kart” olarak yorumlandı. İsrail'in askeri şefi, İran'daki büyük saldırıya “tövbe etmeden bir noktada” olduğunu söyledi. Artık bekleyemezdin.
İsrail'in saldırısı ne kadar etkili?
Uzmanlara göre, İran yıllarca nükleer tesislerini askeri saldırı tehlikesine karşı korumak için çalıştı, bu da tam yıkımı yok etmeyi zorlaştırdı. ABD televizyon istasyonu CNN'deki askeri analist Cedric Leighton, “Kullanılan (İranlılar) aslında çok özel, sertleştirilmiş bir beton” dedi.
İsrail bombalarının bu tür betona nüfuz edip edemeyeceği belirsiz. “İsrailliler birbiri ardına bir saldırı dalgası başlatmak zorunda kalacaklardı.” Dedi. Uzmanlara göre, derin yeraltı da var. ABD haber sayfası “Axios” ı bildiren, İsrail Hava Kuvvetleri'nin sığınak kesicileri ABD müttefikinden taşıyabilen B-2 ve B-52 bombardıman uçakları yok. Bu tür ağır bombalar muhtemelen İran'daki yeraltı uranyum zenginleştirme tesisini karşılamak için gerekli olacaktır.
İsrail İran'a nasıl bu kadar güçlü bir darbe koyabilirdi?
İsrail medyası raporlarına göre, saldırıya yurtdışındaki Mossad tarafından bir operasyon eşlik etti. Saldırıda – özellikle önemli İranlı komutanları öldürürken – İsrail İran'ın iç kısmında bildirdi. Nükleer tesislere karşı büyük ölçekli darbe ve İran'ın askeri liderliği yıllarca hazırlanmıştı ve ülkenin güvenlik güçlerinde bir kaynak göstererek birkaç İsrail medyası yazdı.
Bu amaçla, Mossad'ın yurtdışındaki birimleri, saldırılara koşuda roket siloları ve hava savunma pozisyonları yakınındaki silahlar, araçlar ve drone üsleri yerleştirecekti. Bu silah sistemleri, hava saldırılarının başlangıcında uzaktan kumanda ile hedeflerine yönelikti.
İran nükleer programının mevcut durumu nedir?
İran yıllardır uranyum zenginleştirmesi için iki bitki ve liman şehri Buschehr'de bir nükleer santral ile nükleer bir program sürdürüyor. Ülke ayrıca başkent Tahran yakınlarında bir araştırma reaktörü ve ülkenin merkezindeki Metropolis Isfahan'daki diğer tesisler işletiyor. Batı'daki Arak'ta İran da ağır bir su reaktörü işletiyor.
Batı, silah için çabalama durumunu suçluyor. Tahran bunu reddetti. IAEA tarafından yapılan bir rapora göre, Tahran'ın zaten yüzde 60 saflık derecesine sahip yaklaşık 409 kilogram uranyum var. Nükleer silahlar için yüzde 90'lık iyi bir saflık gereklidir. Uzmanlar, bunun sivil amaçlar için gerekli olmadığını defalarca eleştirmişlerdi.
İran ve ABD arasındaki nükleer müzakerelere ne olacak?
Washington ve Tahran neredeyse iki aydır İran nükleer programını müzakere ediyorlar. Son olarak, görüşmeler durdu – Haberin Detayları görüşte önemli farklılıklardır. Amerika Birleşik Devletleri, Tahran'ın kırmızı bir çizgi olarak gördüğü uranyum zenginleştirmesinin tam bir durmasını istiyor.
Aslında Pazar günü Umman Körfezi Eyaleti ile altıncı bir görüşme planlandı. Gözlemcilere göre, son askeri tırmanıştan sonraki bir toplantı son derece olası değildir. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, İran'daki tüm nükleer tesislerin yok edilmesine yol açarsa kabul edilebilir bir anlaşma ilan etmişti. ABD Başkanı Donald Trump, müzakereler devam ettiği sürece İran'daki bir saldırıya karşı konuşmuştu.
IAEA patronu Rafael Grossi de bu hafta İsrail'i İran nükleer tesislerine saldırı konusunda uyardı. Bunlar son derece iyi korunuyor ve “onlara zarar vermek için çok yıkıcı bir güç gerektirecek” dedi. Böyle bir saldırının geri tepebileceğini açıkça belirtti. Ona göre, bir saldırının “çok net bir şekilde diyelim ki, İran'ın nükleer bir silah veya nükleer silah engelleme sözleşmesinden çaba gösterme kararlılığını pekiştireceğini” bir araya getirebilir. Üstteki BM atom muhafızı, İranlıların ona bunu söylediği için bunu söyledi.
Orta Doğu'da yüzey ateşi tehdidi var mı?
Dışişleri Bakanı Abbas Araghtschi'ye göre İran, İsrail saldırısını bir savaş beyanı olarak değerlendiriyor. Ülke İsrail'i keskin bir tepki ile tehdit etti.
İran yönetiminin bölgedeki ABD üslerine karşı misilleme emri verebileceğinden korkuyor. İsrail'in en önemli müttefiki olarak ABD, güvenlik nedeniyle bu hafta Irak'taki elçilik personelini azaltmıştı. ABD ordusunun Basra Körfezi'ndeki destek noktaları İran'dan çok uzak değil.
İran Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in eylemlerinin ABD'den koordinasyon ve onay almadan yapılamayacağını söyledi. Bu nedenle, İsrail'in ana destekçisi olarak ABD hükümeti sonuçlardan ortaklaşa sorumludur. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Tahran'daki liderliği uyardı: “Açık olalım: İran ABD kurumlarına veya ABD personeline saldırmamalı.”
Komşu Irak ülkesinde İran'ın müttefikler de dahil olmak üzere müttefikler de dahil olmak üzere büyük bir etkisi var. Bölgesel iktidarda İsrail'in bölgesine ulaşabilecek roketler de var. İsrail ayrıca Huthi milisleri Yemen'deki Tahran'ın müttefiklerinin İsrail'e yönelik saldırılarını güçlendirmesini sağlamaya hazırlanıyor.
Lübnan'daki Proiran Hisbullah milislerinden İsrail'in “bölgesel ve uluslararası güvenliği büyük ölçüde, muhtemelen felaket sonuçlarıyla” tehlikeye attığı söylendi. Milisler ayrıca ABD'yi tırmanmaya karışmakla suçladı. “ABD'nin doğrudan onayı, koordinasyonu ve desteği” olmadan saldırının asla gerçekleşemeyeceğini söyledi.
İran ne kadar güçlü kalıyor?
Büyük saldırısında İsrail, ordu ve devrimci gardiyanlardan önemli generalleri ortadan kaldırdı. Hava Kuvvetleri Komutanı, son yıllarda İran roket programının mimarı gibi tugay general Amir Ali Hajisadeh, İsrail'e yapılan son saldırıları da izledi. Bu İran'ın misilleme yapma yeteneğini zayıflatmalıdır.
Bu Almanya için ne anlama geliyor?
Şansölye Friedrich Merz (CDU), sabah saat 7: 00'de güvenlik kabinesine girdi, bu da birkaç bakan ve en önemli güvenlik yetkililerinin patronları aitti. Federal hükümetin kriz ekibi daha sonra uzmanların somut önlemlere dikkat ettiği bir araya geldi. Merz, Almanya'daki İsrail ve Yahudi kurumlarının korunmasının ayrıntı vermeden güçlendirileceğini açıkladı.
Federal Dışişleri Bakanlığı İsrail için seyahat talimatlarını uyarladı. İsrail'de “her zaman drone ve roket ateşinin daha fazla saldırısı beklenmelidir” – seyahat uyarısı şimdi tüm ülke için geçerlidir. Şimdiye kadar İsrail'in kuzeyi ve Gazze Şeridi çevresindeki bölgeyi etkileyen bazı bölgeler için bir seyahat uyarısı vardı. Binlerce Alman İsrail'de kalıyor.
Almanya'nın bölgedeki diplomatik temsilleri için yeni durumun ne anlama geldiği hala belirsiz. Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, “Tabii ki güvenlik kullanacağız, ancak mesajlarda temel konsolosluk becerilerini de sürdürmeliyiz.” Dedi.
İsrail'e silah ihracatı için herhangi bir sonuç var mı?
CDU politikacısı da bunu açık bıraktı. Kahire ziyareti sırasında Federal Güvenlik Konseyi'nin bu konuda tavsiye edileceğini söyledi. “Ama kısa sürede çok fazla karar beklemiyorum.”
DPA